door Paul Houtepen

Blijf weten-schap en winkel-schap scheiden

Oftewel alcohol, vlees & suiker verdienen hun plaats. De meeste mensen die ik spreek geloven niet dat politieke ongenuanceerdheid gewenst is. Wij geloven niet dat een geagiteerde Wilders, adjudanten van Baudet, versimpelende Marijnissen of ruziënde premier bijdragen aan dialoog die tot breed gedragen beleid leidt. Feiten en wetenschap, in Amerika al zo ter discussie gesteld, moeten hierbij toch ons baken van nuance op weg naar duurzame inzichten zijn. Daarom word ik in toenemende mate ongemakkelijk van wetenschappelijke onderzoeken en wetenschappers die dit overboord gooien en pleitbezorger worden gebaseerd op ondoordacht  onderzoek. Het begint soms wel evangelie in plaats van onderzoek te lijken. Ik haal 2 voorbeelden aan.

Ik lees deze week een rapport “Is meat too cheap” van een samenwerkingsverband van onder andere de Universiteiten van Oxford en Utrecht, waarin gepleit wordt voor een bepaald niveau van vleestax. Nu ben ik ook voor een kwalitatiever en minder kwantitatieve consumptie van vlees. Daar zijn redelijke argumenten voor. Maar hoe kun je nu een studie naar de milieueffecten van vlees doen en daar dan alleen voor vlees een belastingverhoging uit voorstellen, terwijl je niet naar de milieueffecten van vleesvervangers kijkt? Dus eigenlijk doet alsof die een “0” effect hebben. Dat bedoel ik met ondoordacht en daarmee oneerlijk. Bovendien moet je als wetenschap volgens mij niet pleiten voor belastingverhoging. Dat is geen wetenschap maar een beleidskeuze. Prima om daarover in de arena van beleid te debatteren, maar niet om te doen alsof dat wetenschappelijk verantwoord is.

Ook lees ik deze week over een Amerikaans onderzoek waarbij in een testomgeving aan consumenten suikerverpakkingen getoond zijn met zeer onsmakelijke foto’s van zieke ledematen (à la tabak) en organen. En jawel hoor, rapporteert het onderzoek, 17% van de moeders van jonge kinderen besluit om geen suiker te kopen in deze test. Nu snap ik ook dat obesitas een welvaartziekte is en ik snap ook dat kinderen aan erg veel verleidende reclame van suikerhoudende producten worden blootgesteld. Maar toevallig houd ik van suiker in mijn koffie en bak ik mijn appeltaart ook met suiker. En aan geen van beiden ben ik verslaafd. Bovendien sport ik veel en eet ook veel groenten & fruit. Kortom, ik kan het hebben. Mijn punt is: suiker is geen tabak. Wie is de wetenschap om mij te laten gruwelen bij aankoop van een basis ingrediënt als suiker? Mag ik daar niet met mate van genieten? Mag ik niet mijn kinderen laten genieten bij het bakken van iets lekkers? Debat daarover prima, maar ga geen wetenschapsgeld vergooien aan het vaststellen dat ziektes op een suikerverpakking mij af zullen schrikken.

Stel je voor dat uit onderzoek naar fietsen wordt vastgesteld dat dit tot slijtage aan de kniegewrichten leidt. Dan is het toch ook voorbarig om op de winkelruit van iedere fietswinkel een grote poster te verplichten met foto’s van versleten kniegewrichten? Stel je dat voor. Zijn ze gek geworden? Fietsen is vervoer, genieten, gezond en met de fietsclub ook nog eens sociaal.

Mijn moreel appèl is dat voeding meer is dan de potentiële ongezondheidseffecten. Primair zijn de voedingsstoffen gezond, ook van vlees & suiker. Maar voeding is meer. Het is ook biologie. Wij zijn carnivoren. Het is cultuur: lekker eten en drinken (ja, mét vet en alcohol) dragen bij aan gezelligheid. Voeding is smaak & genot an sich. Ja, er zijn mensen die hun buik daar te dik aan eten en drinken. Draaf niet door, laat gezondheid in voedingsbeleid niet prevaleren boven andere aspecten. Misbruik er al helemaal niet ongenuanceerd de wetenschap voor. Blijf weten-schap en winkel-schap scheiden.

Meld je aan voor onze I-mailing

In onze I-mailing houden we je periodiek op de hoogte van de laatste ontwikkelingen bij Imagro. Nieuwe projecten, inspirerende blogs, openstaande vacatures én andere leuke weetjes. Vul je gegevens in wanneer je de I-mailing wil ontvangen.