Dialoog + Debat = Deltaplan Land- en Tuinbouw

‘Pap waar zijn de boeren gebleven?' 
'In het museum jongen.’

Het beeld dat de gemiddelde Nederlander heeft van de land- en tuinbouw is gekleurd door mediafilters. Boze boeren, stikstof en fosfaat, Malieveld-bezetting kleuren dat beeld. Een plaatje gevoed door de brandstof van populisme, polarisatie, politiek van de flanken. Dat gaat dus over perceptie. En perceptie is waarheid weten we in onze mediamaatschappij waar iedereen z’n eigen zendmast is. Ronkende trekkers en boosheid is echter geen reel beeld van een stilzwijgende welwillende meerderheid van boeren en tuinders. Stilzwijgend omdat ze murw zijn. Ziek zijn. Ziek van de wispelturige overheid die regel op regel stapelt. Ze kunnen geen pijl trekken op de toekomst vanwege het inconsistente zwabberbeleid. Doen grote investeringen om het hoofd boven water te houden.  

Geef elkaar ruimte

De huidige impasse gaat niet over stikstof. Nee het gaat over een fundamentele discussie om Ruimte. Over bouwruimte, groene ruimte, milieuruimte, economische ruimte. De hevig bevochten voermaatregel van Schouten heeft weinig stikstof-effect maar geeft het kabinet juridisch gezien ruimte voor huizen en wegenbouw. Boeren, burgers, beleidsmakers en bouwers houden elkaar in de houdgreep, met louter verliezers. En niemand laat los. De minister zit volledig vast op het borduurplankje van de splinterpolitiek, boeren zitten vast in een te smal  verdien of verliesmodel, Bob wil bouwen en de (stedelijke) burgerij is klaar met de boeren. 

Eén grote visie

Daarom pleit ik voor een aanvalsplan met ambitie. Ik pleit voor een grote visie over ruimte, gebouwd op een nieuwe formule: D + D = D. Dialoog + Debat = Deltaplan land- en tuinbouw. Een Nationaal Debat met respect en wederzijds begrip. Met expertise en ervaring. Probeer eerst te begrijpen en dan begrepen te worden. Een debat over Wat Wij Willen Met De Land En Tuinbouw in 2040. En we houden ons aan de uitkomst. Stip aan de horizon met stappen er naar toe. Van middelvoorschriften (stikstof, fosfaat, malus) naar doelvoorschriften (nationale trots, bonus). Door je ambitie te tonen ben je al halfweg. Schot voor de boeg? In één generatie naar een duurzame, regeneratieve, welzijnsvriendelijke en emissie- en middelen-vrije land- en tuinbouw.

Nederland stadsstaat

We leven met zijn allen in een stadsstaat waar sentimenten het winnen van argumenten, waar we de dieren door mensen laten vertegenwoordigen in ons parlement en waar de dierenbescherming indirect vlees promoot via het Beter Leven Keurmerk. Net als al die andere miljoenensteden als New York of Shanghai aan het einde van een rivier in een lagere delta tegen de zee aan is Nederland een beschaafde welvarende stadsstaat. Met voedselproductie dichtbij, in en tegen de stad aan. Daar zijn heel veel steden stikjaloers op, het levert onze Hollandse postzegel vele inkomende handelsmissies op met Rutte voorop. Dat legt de Nederlandse economie geen windeieren.

Economische motor

Food & Agri levert voor 80.000.000.000 euro per jaar aan toegevoegde waarde, ca 15 % van de beroepsbevolking vindt er (in)directe werkgelegenheid, ca 75 % van ons geproduceerde voedsel wordt geëxporteerd (met name richting onze buren) en 50 % van ons geconsumeerde voedsel wordt geïmporteerd. En ja, 60% van ons cultuurlandschap wordt beheerd door boeren en tuinders. Het is onbetaalbaar om dat aan natuurorganisaties of overheid over te laten. Want dan komt de rekening bij u te liggen.

Nederland is gewoon heel erg goed in food en agri. Wereldwijd worden we (nog) genoemd en geroemd, in eigen land verguisd.  Terwijl het een sleutelsector is voor onze economie. Let wel, een land zonder primaire productie, dus zonder maakindustrie, heeft geen innovatiepotentieel. Onze concurrentiepositie staat al op het spel en het gevaar bestaat dat zo het hele agrofood complex met universiteiten, hogescholen, onderzoek omvalt.

Geef boeren en tuinders de tijd...

Dat verdienen ze, zij hebben dit land opgebouwd in de tweede helft van de vorige eeuw. Geef ze 20 jaar. In 20 jaar tijd kunnen wij het verschil maken, kunnen we wereldkampioen blijven en kunnen we een Renaissance van het platteland organiseren in onze stadsstaat. Het is tijd. Tijd voor een Nationale Dialoog over een cruciale pijler in onze regionale sociaal maatschappelijke én economische structuur. Van belangen naar verlangen. Wie volgt?