door Roger Engelberts

Disruptie ligt op de loer tussen teler en retailer

We leven in een verandering van tijdperk. Wageningen becijferde dit jaar dat als de bestaande plannen en grondhonger voor bouw en natuur, in combinatie met de geplande landbouwonttrekking in rivierdalen we straks over ca 30% minder productiegrond beschikken. Daarmee ligt schaarste op de loer. Combineer dit met het feit dat we in Nederland 75% van wat we produceren, exporteren en 50% van wat we consumeren, importeren. Dit betekent dat we op termijn niet langer voedselzeker en niet langer zelfvoorzienend zijn. Zeker niet in het licht van een oorlog in Europa. Tegelijkertijd verandert ons voedselsysteem tussen producent en consument in rap tempo. Grote veranderingen, welke de land- en tuinbouw kunnen disrupten. In vogelvlucht drie ontwikkelingen die – klein of groot – impact maken: Vers beleving Beej Benders, Virtuele supermarkt zonder supermarkt Picnic en Vertical Infarm.

Door Roger Engelberts en Judith van Heck, Imagro BV

Samen met de TuinBouwBusinessClub Greenport Venlo organiseerden we dit voorjaar een meeting of minds bij ‘’Beej Benders’’ van innovator en retail ondernemer Geert Benders (65) in Venlo. Benders is een serial entrepreneur, met twee jumbo’s en een derde unieke Jumbo in aanbouw. Deze derde Jumbo wordt een high-traffic-place met mode (Berden) & food. Ook heeft hij onlangs Beej Benders geopend een unieke versbeleving hartje Venlo met top-horeca en top-hospitality. Ook combineert hij hier exquise foodproductie uit eigen keuken welke hij weer verkoopt in zijn eigen Jumbo’s. Benders zijn motivatie achter Beej Benders; ,,Ik zocht een co-creatie podium voor innovatie in de versketen en… ik wilde het exploitatiemodel en de margemix van de supermarkt onderzoeken. Wat is daar nog meer mogelijk? Er moet meer zijn dan de e-commerce sneltrein. Ik denk namelijk dat het supermarktmodel niet lang houdbaar is.’’ Met Beej Benders wil hij exploreren in plaats van exploiteren. Op ontdekkingstocht dus. Op zijn podium voor co-creatie, compleet met 400 m2 verskeuken, wil hij de verssector uitdagen en de keten aanjagen om met vernieuwing te komen.

‘’De supermarkt is de sleutel naar de consument. Maar als ik vraag om boontjes, aardbeien of tomaten te leveren, dan vinden de tuinders het allemaal te duur en lastig. Als je de keten wil verkorten moet je op dat podium bewegen. Daar liggen kansen ook voor telers. Wij verkopen artikelen met veel te weinig marge en pakken de marge op mooie versproducten van de land en tuinbouw.’’ Hij zegt het niet in zoveel woorden maar Benders gelooft niet in de bejubelde korte keten op grotere omzetschaal. Immers de tuinbouw is al te ver doorgeschoten in schaalgrootte en operational excellence (proces centraal). Daar past geen alternatieve toegevoegde waarde strategie bij zoals customer intimacy (klant centraal) of product innovation.

Picnic
Aansluitend sprak disruptor en serie-ondernemer Michiel Muller. Muller zet nu met zijn companen een indrukwekkende retail-onderneming neer, Picnic. Inmiddels rijden er meer dan 1.000 elektrische autootjes rond in drie landen, die boodschappen gratis bezorgd, just in time. Muller: ,,Dat gaat over de last mile… en de last smile. Ik zie deze onderneming ook als een “hospitality-transitie” ipv een logistieke dienst.’’ Dat bewijst Muller met een Uber-achtige app waarin je de Picnic chauffeur naar je toe ziet rijden. “50% van het vrij besteedbare inkomen van een normaal Nederlands gezin gaat naar boodschappen.” Daar wil Muller een significant deel vanaf snoepen compleet met nieuw  - door de Koning geopende – Green Fulfilment Centre in Utrecht en claims van 85% minder foodwaste. En nog zoiets: ‘’70% van de kosten in de logistiek is manpower. Bij Picnic loopt 100% van de betalingen via de app, we werken met fixed weight waardoor betaling snel en efficiënt is. Betaaltransacties bij onze concurrenten duren vaak net zo lang als de hele Picnic bezorging bij ons.’’ Voor Picnic zijn operational excellence en digital customer intimacy als toegevoegde waarde strategieën tot kunst verheven. Dat leidt tot een hoge klantloyaliteit. Muller: ‘’In de eerste steden waar wij startten heeft nu 50% van de huishoudens de app gedownload en 30% is klant met een hoge loyaliteit. Na 5-6 x bestellen is het gedrag genesteld in het weeksysteem van het gezin en wordt het routine, het is een voorspelbaar businessmodel aan het worden. Je ziet overal dezelfde tendens”. ­Waar veel ondernemers denken in het pakken van een niche, denk aan de smaaktomaat Looye, dus zeg maar Nail the Niche, denkt Muller in Nail the Mass. Oftewel massa is kassa, daarin investeert Picnic wat eigenlijk een big data bedrijf is, als een jekko. “Momenteel groeien we exponentieel in de steden waar we aandacht op zetten.”

 

 

 

 

2.500.000.000 euro investering in vertical farming

Infarm bouwt aan een wereldwijd netwerk van verticale farms
Amstelveen - In een enorm magazijn op het industrieterrein van Amstelveen is vertical indoor farmer Infarm gevestigd. De omvang verklapt direct de groeiambities van Infarm. We hebben hier te maken met een super snel groeiend bedrijf. Wat een paar jaar geleden uit een missie om voedsel anders te verbouwen begon in een huiskamer in Berlijn, is inmiddels een bedrijf actief in 50 steden over de hele wereld. Operationeel manager van Infarm in Nederland, Dávid Bányai, geeft Indoor Farming Nederland een inkijkje in de magie van Infarm.
 
Modulair teeltsysteem
Achteraan in de hal in Amstelveen staat één productie-unit van Infarm. “We kunnen hier tot twintig van deze units kwijt’, vertelt Bányai. Elke unit van Infarm ziet er exact hetzelfde uit. In nog geen zes weken tijd heeft Infarm een nieuwe unit productieklaar. Klaar om jaarlijks zo’n 500.000 plantjes te produceren. De R&D is centraal gehuisvest in Berlijn. Volgens Bányai werkt de innovatie-afdeling momenteel vooral aan het ontwikkelen van nieuwe rassen die indoor geteeld kunnen worden. Denk daarbij aan tomaten en aardbeien, maar ook erwten en verschillende soorten paddenstoelen. Centraal stuurt Infarm de productielocaties aan met vaste recepturen voor elke teelt. Door de datagedreven en geautomatiseerde aanpak zijn de farms eenvoudig te bedienen door de medewerkers. 
On demand productie
In verschillende lagen zo’n tien meter hoog, produceert Infarm hier in Amstelveen verse kruiden voor het online platform Crisp. On demand. In deze twee woorden lijkt de sleutel van het succes te liggen voor Infarm. On demand. De organisatie werkt wereldwijd intensief samen met haar afzet partners. Bányai: “Exact dat wat de klant over zes weken voorziet aan afzet, wordt door ons gezaaid in de kiemkamer en is over zes weken rijp voor de oogst. Tegen een faire prijs, zonder overproductie en dus nul verspilling.” De ongekende passie van Bányai voor het duurzaam produceren van voedsel werkt aanstekelijk. Hij wijst op een akker naast Infarm. “Akkers vol met monoculturen. Dat moeten we niet meer willen. Het put de bodem volledig uit en werkt averechts op de biodiversiteit. Wij doen het écht anders.
 
Zelfvoorzienende steden
Het verkorten van de keten, het voorkomen van voedselverspilling en stoppen met het uitbuiten van arbeiders zijn belangrijke drivers achter de Infarm-filosofie. “Wij helpen steden om zelfvoorzienend te worden in hun voedselproductie. Door vers en gezond voedsel dichtbij te produceren op een verantwoorde manier. Met kort ketens en minimaal transport dus. Daar gaan we voor”, aldus de enthousiaste Bányai.
 
Aantrekkingskracht
Infarm presenteert zich graag als de katalysator die laat zien hoe profit en purpose hand in hand kunnen gaan. Met ruim 1200 mede believers aan het werk, is de organisatie inmiddels actief in 10 landen. Het internationale bedrijf, maakt een snelle groei door en trok vorig jaar nog 170 miljoen euro aan vers kapitaal aan om de groeiambities in de VS, Canada, Japan en Europa waar te maken. Het jonge sterke merk werkt wereldwijd als een magneet voor retailers. Onder meer Sobeys, Marks & Spencer, Aldi Süd en Edeka mag Infarm tot haar klanten rekenen. “Opereren vanuit Nederland is voor ons interessant omdat we intensief samenwerken met de onderzoekers van Wageningen Universiteit. Ons Crop Genetics-team is zelfs een eigen onderzoeksfaciliteit op de Wageningen Campus gestart.”
Enthousiaste ambassadeur
In 2030 wil het bedrijf actief zijn in 20 landen en een compleet groente en fruit mandje kunnen bieden. “De Nederlandse consument informeren van indoor vertical farming is nog steeds nodig”, erkent Bányai. “Met de samenwerking met Crisp stelt Infarm haar producten beschikbaar aan alle consumenten in Nederland. “Er is nog veel meer generieke informatie en educatie over indoor vertical farming nodig. Daar kan Indoor Farming Nederland een rol van betekenis spelen’, zegt de manager. Aan het enthousiasme van Dávid Bányai zal het niet liggen. Met hem hebben we er in Nederland een goede ambassadeur bij die consumenten gaat overtuigen van het nut en de noodzaak van vertical farming producten.

Meld je aan voor onze I-mailing

In onze I-mailing houden we je periodiek op de hoogte van de laatste ontwikkelingen bij Imagro. Nieuwe projecten, inspirerende blogs, openstaande vacatures én andere leuke weetjes. Vul je gegevens in wanneer je de I-mailing wil ontvangen.