door Roger Engelberts

Leuktaal of Jeuktaal?

Van Boxmeer tot Bergen op Zoom. Van Aardbeien en Asperges tot Ansjovis. De Brabantse cultuur is er één om van te houden. Een cultuur met overal zijn eigen Taal. Taal gebaseerd op woorden en waarden. Taal is cultuur. Taal is historie. Taal geeft trots. Taal geeft identiteit. Juist in een tijd na Carnaval en afgelopen weekend – HalfVasten, we weten wel dat we feesten maar niet waarom – komt taal en lokaal dialect prachtig tot leven. Taal verbindt. Dat is smullen geblazen.  

Nu heb je leuktaal en jeuktaal. Leuktaal is de taal van Burger Brabant waar je om kunt lachen. Een glimlach, de kortste afstand tussen twee mensen. Niet uitlachen maar toelachen. Jongeren hebben zo hun eigen buzzwords als: "Die kruikezeiker ging in onze zuipkeet helemaal loco op een fles Schrobbelér.’’ Bij leuktaal heeft ook elke gemeente vaak zijn eigen couleur locale. Ik hoef maar Kattenmeppers te zeggen en mensen weten in welke regio we het moeten zoeken. In West Brabant weet iedereen waar St Willibrord ligt, in de volksmond verbasterd tot ’t Heike. ‘’Thijke’’ voor ingewijden. "Hedde gij geld op zak, kul?’’  In ’s Hertogenbosch (Bois le Duc?), maken ze van de T een H. "Wah gij verrekte Koekewous. Wah bende gij lillik van dichtbij.’’ Brabantse cabaretiers maken ook dankbaar gebruik van lokale taal: "Het enige goede dat uit Amsterdam komt is de trein naar Eindhovuh.’’

Daarnaast kent Brabant ook veel jeuktaal. Taal van Business Brabant. Taal waar je jeuk van krijgt. Rode vlekken in de nek. Uitslag. Taal uit de werkomgeving. Taal die heel snel viraal vocaal wordt. Een voorbeeld?  ‘’Even sparren.’’ ‘’Scrummen.’’ ‘’Of tijd voor een bila.’’ ‘’Uitrollen.’’ ‘’Aanjagen.’’ ‘’Aanzuigende werking.’’ ‘’Mag ik even iets tegen je aanhouden?’’ Vaak is dit verhuld taalgebruik van een gesjeesde kantoormanager die hogerop wil komen. Maar pas op. Als je hoort dat het tijd wordt dat je ‘’Jouw talenten tot ontwikkeling moet brengen buiten de organisatie’’, betekent dat gewoon dat je op straat staat.

Juist daarom is het zo goed dat niet het GVB maar het GBV in Bourgondisch Brabant zegeviert. Niet het Golf Vaardigheids Bewijs maar het Gezond Boeren Verstand. Burgers Boeren en Buitenlui Brabanders blijven dicht bij zichzelf. Met goede humor. Een voorbeeldje?  ‘’We vragen voor dit proces meer commitment’’, zei de bestuurder van een zorginstelling. Op de Brabantse werkvloer betekende dat gewoon: ‘’Kom Mit Mens?” Brabant is met al deze kleurrijke taal Nederlands een mooie taaltuin op ’t zuiden, een rood-wit geblokte patchworkdeken van dialecten en taaltjes. ‘’Wah gijh?’’ Taalgevoel? Neerlands bekendste Neerlandicus Wim Daniëls uit de Kattenmeppersstad lust er wel pap van. Hij ís het vleesgeworden zout in de Nederlandse pap. Dan denk je aan Brabant.

Roger Engelberts 

Meld je aan voor onze I-mailing

In onze I-mailing houden we je periodiek op de hoogte van de laatste ontwikkelingen bij Imagro. Nieuwe projecten, inspirerende blogs, openstaande vacatures én andere leuke weetjes. Vul je gegevens in wanneer je de I-mailing wil ontvangen.