Geschreven door Judith van Heck
Meer weten over deze case?
Provincie Noord-Brabant
Drie gezonde levensjaren erbij voor iedere Brabander!
In 2030 heeft iedere Brabander er drie gezonde levensjaren bij. Aan die ambitie werken Brabantse gemeenten, GGD’s, waterschappen en de provincie Noord-Brabant. De laatste doet dit op basis van het Beleidskader Gezondheid 2030 en de eerste Uitvoeringsagenda Gezondheid. Imagro speelde een belangrijke rol bij de totstandkoming van beide documenten. Projectleider Elles Breebaart: “Imagro heeft ons geweldig ondersteund bij het doordenken en op papier krijgen van onze ambities en concrete aanpak."
Deze praatplaat is ontwikkeld ter ondersteuning van gesprekken met de ambtenaren van de provincie. De praatplaat vergelijkt het meekoppelen van gezondheid door de provincie met het gooien van steentjes in een vijver. Deze steentjes zorgen ervoor dat het waterpeil stijgt in de richting van de ambitie van drie gezonde levensjaren. Inherent aan gezondheid gaat dat langzaam en is niet of nauwelijks te meten welk steentje tot precies welke gezondheidswinst heeft geleid. Bovendien is ’t zo dat zélfs wanneer de provincie al haar potentie benut om gezondheidswinst te realiseren, de ambitie van drie jaar erbij nog steeds niet zal zijn gerealiseerd. Want dát lukt de provincie alleen sámen met andere partijen!
De provincie Noord-Brabant draagt al op veel manieren bij aan de gezondheid van Brabanders. Breehaart: “Met name doordat we werken aan een schone, veilige en gezonde leefomgeving. Maar de intensievere benutting van ruimte, vergrijzing en klimaatverandering leiden tot nieuwe gezondheidsuitdagingen. Daarnaast laat de coronapandemie zien hoe kwetsbaar de gezondheid van mensen kan zijn. Aan de andere kant bieden extra investeringen in gezondheid kansen voor onze unieke life sciences & health sector. Gezondheid was altijd al een zeer belangrijk onderwerp, maar is de laatste tijd nóg urgenter geworden.”
Positieve gezondheid
De urgentie van gezondheid was voor partijen een reden om de handen ineen te slaan en een gezamenlijke ambitie te formuleren: ‘Iedere Brabander moet er in 2030 drie gezonde levensjaren bij hebben’. Breehaart licht toe dat de ambitie uitgaat van positieve gezondheid. “Positieve gezondheid betekent dat iemand zingeving ervaart en vaardigheden heeft om de uitdagingen van het leven aan te kunnen. Het is een breed perspectief op gezondheid dat inmiddels gemeengoed is onder experts en ook centraal staat in onze Omgevingsvisie.”
Verbeterfilosofie
In het beleidskader en de uitvoeringsagenda is te lezen dat de provincie kiest voor een zogenaamde verbeterfilosofie binnen al haar programma’s. Hiertoe is geïnventariseerd wat de programma’s al bijdragen aan gezondheid en hoe ze meer zouden kunnen bijdragen. Hieronder lees je tien concrete voorbeelden van de wijze waarop de provincie gezondheid de komende jaren “meekoppelt”, inclusief de beoogde bijdrage aan de positieve gezondheid van de Brabander:
|
| Actie provincie | Beoogde bijdrage aan positieve gezondheid Brabander |
| 1 | Aanleg en onderhoud van fietspaden, uitbreiden stallingsmogelijkheden en campagnes om fietsen te stimuleren | In 2027 20% meer fietskilometers t.o.v. 2017 |
| 2 | Verduurzaming van dertien bedrijventerreinen | Gezondere werkomgeving |
| 3 | Verbeteren van waterkwaliteit en -kwantiteit, bijvoorbeeld door herstel van beekdalen en natuurparel via Kaderrichtlijn Water | Minder hittestress en aantrekkelijkere omgeving om in te bewegen |
| 4 | Reductie emissies stallen, in het kader van het Schone Lucht Akkoord | In 2030 50% gezondheidswinst in 2030 t.o.v. 2016 door schonere lucht. |
| 5 | Ontwikkeling van de BrabantRing (=een veilige, digitale snelweg) | Invulling randvoorwaarde voor goede, snelle en veilige zorg op afstand |
| 6 | Drie innovatiecoalities gaan aan de slag met het ontwikkelen van nieuwe producten en diensten voor regeneratieve geneeskunde, Medtech en Farma | Nieuwe behandelingen ter stimulering van het zelf herstellend vermogen van het menselijk lichaam |
| 7 | In concessieverlening voor het regionaal openbaar vervoer is expliciete aandacht voor sociale veiligheid | Mensen voelen zich veiliger als ze onderweg zijn |
| 8 | Via Visit Brabant wordt gewerkt aan promotie van recreatieve fiets-, wandel-, paardrij-, mountainbike- en vaarroutes | Bijdragen aan halen beweegnorm |
| 9 | Bijdrage aan de Riskfactory in de Dongecentrale | Toename bewustwording basisschoolleerlingen van risico’s op gebied van veiligheid, gezondheid en duurzaamheid |
| 10 | Inzet op isoleren van huizen | Energiebesparing, afname van geluidsoverlast en toename wooncomfort |
Transitie
Om de inzet op preventie in Brabant te vergroten, zet de provincie bovendien een netwerk op dat de transitie van zorg naar positieve gezondheid dichterbij brengt. In dat kader wordt de eerste Dag van de gezondheid georganiseerd. Die dag staat volledig in het teken van kennis delen en verbindingen leggen op het thema gezondheid en het gedachtegoed van positieve gezondheid. Zo werden de resultaten van het onderzoek ‘Gezonde verstedelijking in Brabant(stad)’ gepresenteerd en tijdens een fietstocht door ’s-Hertogenbosch meteen in de praktijk toegelicht.
Monitor
Om inzicht te krijgen waar gezondheidswinst te behalen is en hoe interventies het meest kans van slagen hebben, investeert de provincie daarnaast in een monitor gezondheid, het zogenaamde Gezondheid Informatieknooppunt. Hierin worden bestaande Brabantse data en nieuwe data bij elkaar gebracht. Daarmee krijgt de provincie zicht op de gezondheidseffecten van interventies, zodat alle partijen in Brabant beter kunnen sturen op de positieve gezondheid van de Brabander. Tijdens de eerste Dag van Gezondheid kregen bezoekers vast een sneak preview van deze monitor.
