It's a sign of the time

Consumentisme
Ik schrijf dit tussen Kerst en Oudjaar. Moment van reflectie. Kerst zit er op. Die traditie is óók enorm veranderd. Vierden we Kerst eeuwenlang met een traditie van de geboorte van een kind. Met een boom als zinnebeeld voor groen leven. Met kaarsjes en daarna lichtjes in de duisternis. Iedereen zat met elkaar om tafel. Voor of na de mis. Stil staan. Stil zitten! En als je geluk had kwam er iets lekkers op tafel.

Tegenwoordig vieren we de zogenaamde Amerikaanse Kerst bijna een maand na Thanksgiving. Thanks. Giving. Oogst. Dank. Viering. Een Kerst met warmte, gezelligheid en de traditie van cadeautjes onder de boom. Geënt op consumentisme en luxe. Niet in de laatste plaats is dit beeld gecultiveerd door reclamemakers en marketeers. De mondiale invloed van Coca-Cola op de sfeer van Kerst lijkt wel een Truck! En ja, dan wordt er geconsumeerd. Veel vlees ook. Consumentisme en cadeaus. Good feeling en nog véél meer eten…

Uit balans
De keerzijde van dat consumentisme is dat de westerse wereld ten onder gaat aan obesitas. Op onze verknipte aardbol stappen elke dag meer mensen obese in bed dan dat er met honger naar bed gaan. In de ontwikkelde wereld heeft de helft van de mensen daar last van. Een kwart kampt nu met zwaar overgewicht; oftewel obesitas. 10 jaar geleden was dat nog 20 %. Obesitas, - calories are tiny little creatures who shrink your clothes at night - kost de lidstaten van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) de komende 30 jaar 311 miljard, 311.000.000.000, euro aan zorgkosten. Overgewicht en de ziekten die daar uit volgen, maken gemiddeld meer dan 8 % van de totale zorgkosten uit. 

NEE?
In deze tijd van het jaar gloort er altijd hoop en een nieuw perspectief. Een nieuw jaar, een nieuw begin. Goed voornemen. De sportschool sluit elk jaar in januari de meeste abonnementen af. Goede voornemens moet je niet voornemen, maar uitvoeren en er in volharden. In het voorjaar heeft de zwakke ruggengraat het al gewonnen van de volhardende mindset.  

Nederland kijkt door de korte termijn bril. De cyclus van 4 jaar regeert. Onze wereld - zeker de westerse - polariseert en er heerst veel boosheid en ontevredenheid. We verdrinken ons in kwaadheid. NEE wint van JA. Waren het in 2018 de Gele Hesjes, in 2019 is het geprotesteer alleen maar verder aangewakkerd. Steviger, hoekiger, bozer.

Kan het nog scherper, controversiëler, lomper?
Nee, we zitten vast in een tijdgeest van vooroordelen, stereotypering en proteststemmen. Het Malieveld telt geen grassprietjes meer. Nee, ondertussen zijn we niet bij machte om zelf uit het systeem te stappen of dat te veranderen. Zitten er midden in. Terwijl we nog steeds in het meest gelukkige en luxe land van de wereld wonen.

Gelukkig
Mensen zijn op zoek naar nieuw geluk, nieuwe waarden en nieuwe werkgevers. Andermans tuintje bloeit mooier in een tijd van relatieve luxe. Terwijl we nog steeds in de top 10 bivakkeren van de meest gelukkige en luxe landen van de wereld met de beste welzijns- en welvaartsbasis. De obese case onderschrijft dat. De invloed van vetzucht op de levensverwachting is in Nederland – mede als gevolg van de hoge zorgbijdragen (lees onze welzijns- en zorgstaat) – lager dan gemiddeld. 2,3 jaar om precies te zijn.

JA!
Verandering dus als enige constante in een veranderende tijdgeest. In de laatste dag van het decennium wil ik graag een optimistisch geluid ventileren. JA is zoveel mooier dan NEE. Vragen stellen en luisteren zoveel mooier dan problemen zien. Verbinden zoveel fijner dan begrenzen. Focus op overeenkomsten zoveel makkelijker dan focus op verschillen. Behulpzaam zijn zoveel beter dan boos zijn. Dat is een houding. Vrij vertaald: 'Be the attitude you want to see in the world.' Elke ochtend als je opstaat kies je je eigen houding. Dat doe jij. Daarom gun ik iedereen een langer lontje met oud jaar een langer lontje voor het hele nieuwe jaar. Kies voor JA. Als levenshouding, maar veel meer nog als woord, als scheppende taal. JA is het meest creatieve, ontregelende, motiverende, kortom krachtigste instrument dat wij tot onze beschikking hebben. JA staat niet voor belangen maar voor verlangen. Ik wens dat iedereen elkaar een ja-woord geeft in 2020. 

2020: JA! Ik heb er zin in! 
- Roger Engelberts